Details

Parent Category: Over Motief

Ons vormingsconcept

Zingeving in maatschappelijke context

Op het specifieke terrein van 'geloof en samenleving' heeft Motief al deskundigheid opgebouwd die resulteert in een duidelijk vormingsconcept dat uniek is in Vlaanderen. Zingeving wordt gevonden, gevormd en gevoed door een maximale betrokkenheid op de maatschappelijke realiteit. Motief noemt dit 'verankerde spiritualiteit' en koestert de dialectische spanning tussen twee polen van éénzelfde realiteit: tussen mystiek en politiek, strijd en inkeer, brood en rozen, …
Daarom kiest Motief ervoor het waarden- en zingevingdebat te koppelen aan het debat over maatschappelijke structuren. Motief laat/leert mensen verbanden zien tussen de individuele levensgeschiedenis en de samenleving. Het is heel belangrijk om inzicht te verwerven in de maatschappelijke samenhang én ieders afhankelijkheid daarin. De volgende stap is - samen met anderen - toekomstgevende 'tegenverhalen' ontwerpen die zin, nieuwe moed en gemeenschappelijke draagkracht geven.

Meer dan het private geloven

Het vormingsaanbod van Motief situeert zich op het snijpunt van geloof en samenleving. 'Geloof en samenleving' is niet enkel een 'thema' of cluster van thema's, maar is een specifieke benadering van het thema geloven, nl.: contextueel - maatschappelijk.
Motief vindt geloven meer dan een individueel gebeuren dat zich enkel in de privé-sfeer voltrekt. Geloven heeft een maatschappelijke en een politieke dimensie en is een gebeuren dat in een gemeenschap vorm krijgt en bijgevolg iedereen aanbelangt. Ook wie niet gelooft komt dagelijks met 'geloof' of met gelovige medeburgers in contact.

'Geloof en samenleving' is met andere woorden een krachtenveld waarin zich actuele tendensen en probleemstellingen rond de religieuze identiteit van groepen en individuen situeren. Ze werken permanent op mekaar in en zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Op dit snijpunt van geloven en samenleving kan je niet 'vrijblijvend' leren. Het vormingsaanbod van Motief staat in dienst van een rechtvaardige, participatieve, interculturele en inclusieve samenleving. Dit 'kleurt' vanzelfsprekend de richting waarin gezocht wordt naar de antwoorden op de vragen die zich vandaag stellen.

Stevige wortels, een kritisch bewustzijn en gemeenschapsvorming zijn essentieel in deze tijden van gefragmenteerd wereldbeeld en snelle technische evolutie. Motief heeft zeker iets te bieden met dit vormingsconcept op een moment dat het verlangen naar religie en spiritualiteit groeit. Bovendien neemt enerzijds religieus fundamentalisme in de drie wereldgodsdiensten toe en anderzijds wordt religie door politieke machthebbers in internationale conflicten misbruikt. Ook nu hier in Vlaanderen de islamfobie groeit, de joodse gemeenschap vreest voor een nieuwe golf van antisemitisme en de onverdraagzaamheid tussen mensen met een verschillende religieuze achtergrond of ideologie in het algemeen, vergroot, biedt het vormingsconcept van Motief perspectief.

Motief is een autonome vormingsinstelling, die zich vrij en onafhankelijk van religieuze instituten in onze samenleving, beweegt. Motief zoekt wel de dialoog.

Aandachtspunten vanuit de maatschappelijke context

Vanuit
 onze
 visie,
 en
 vanuit
 de
 bestaande
 context
 (zoals
 uitgewerkt
 in
 onze
 omgevingsanalyse),
 stelt
 Motief
 in
 haar
 vormingsconcept

 de
 volgende 
aandachtspunten
centraal.

Aandachtspunten 
op 
methodisch 
vlak

→ Ontwikkelen
 van
 sociologische
 fantasie:
 Motief
 wil
 deelnemers
 meer
 inzicht
 geven
 in
 de
 samenhang
 tussen
 particuliere 
verhalen
 en 
maatschappelijke 
verhalen 
en 
processen.

→ Contextualiseren:
 Motief
 wil
 deelnemers
 stimuleren
 om
 telkens
 weer
 op
 zoek
 te
 gaan
 naar
 de
 context
 van
 politieke,
 ideologische 
en 
levensbeschouwelijke 
uitspraken.

→ Politiseren 
van 
mensen 
en 
middenveld: 
Motief 
wil 
het 
maatschappelijk
 debat 
helpen 
organiseren 
en 
meewerken
 aan 
bewustwordingsprocessen 
omtrent 
eigen
 en
 collectieve
 belangen.

Aandachtspunten op socio-economisch vlak

→ Motief
 wil 
in 
haar 
vorming 
de 
samenhang
 tussen 
onderbouw
 (materiële 
productie)
 en
 bovenbouw 
(ideologische
 productie) 
blijven 
thematiseren.

→ Motief
 wil
 in
 haar
 vorming
 de
 structurele
 achterstelling
 van
 kansarmen,
 laaggeschoolden
 en
 etnisch‐culturele
 minderheden 
en 
kwetsbaar
 gemaakte 
groepen 
kaderen 
in 
een 
bredere
 analyse 
van
 klasseverhoudingen.

→ Motief
 wil
 in
 haar
 vorming
 de
 vanzelfsprekendheid
 van
 het
 neoliberale
 vooruitgangs’geloof’
 doorbreken
 en
 deelnemers 
stimuleren 
om 
dit 
kritisch 
in 
vraag 
te 
stellen.

Aandachtspunten op politiek vlak

→ Focus
 op
 emancipatie:
 Motief
 wil
 de
 identiteitspolitiek
 van
 minderheden
 en
 gemarginaliseerde
 groepen
 ondersteunen.
 Daarbij
 hecht
 Motief
 bij
 het
 netwerken
 een
 groot
 belang
 aan
 het
 betrekken
 enerzijds
 van
 minderheidsgroepen,
 anderzijds
 van
 groepen
 en
 instellingen
 die
 mensen
 systematisch
 bijeen
 brengen
 vanuit
 emancipatorisch
 oogpunt
 en
 hun
 stem
 in
 het
 maatschappelijke
 debat
 kunnen
 laten
 klinken
 (bv
 grote
 middenveldorganisaties 
zoals 
de 
arbeidersbeweging,
 vrouwenbeweging, 
armoedebeweging,...)

→ 
Motief
 wil
 weerwerk
 bieden
 aan
 de
 neoliberale
 individualisering
 en
 spiritualisering
 van
 socio‐economische,
 politieke,
 maatschappelijke
 en
 ecologische
 problemen.
 Ook
 emancipatie
 ziet
 Motief
 in
 de
 eerste
 plaats
 als
 collectief 
proces
 en 
niet 
als 
een 
individuele 
opdracht.

→ Weerwerk
 bieden
 aan
 het
 dominante
 wij‐zijdenken:
 Motief
 wil
 in
 haar
 werking
 aandacht
 hebben
 voor
 de
 constructie
 van
 een
 ‘nieuw
 wij’,
 op
 basis
 van
 een
 collectief
 maatschappelijk
 belang.
 Dit
 ‘nieuw
 wij’
 is
 een
 functionele,
 meervoudige
 en
 dynamische
 identiteit
 die
 vertrekt
 van
 de
 samenleving
 zoals
 ze
 is,
 namelijk
 pluralistisch.

→ Weerwerk 
bieden 
tegen 
een 
essentialistische, 
éénduidige 
en 
statische
 invulling 
van
 identiteit: 
Motief 
wil 
in 
haar
 werking
 het
 kruispuntdenken
 inzetten
 als
 instrument
 om
 de
 meervoudigheid
 en
 het
 dynamische
 karakter
 van
 identiteiten 
in 
beeld
 te
 brengen.

→ Weerwerk
 bieden
 aan
 culturalisme:
 Motief
 wil
 de
 socio‐economische
 oorzaken
 van
 achterstelling,
 die
 in
 het
 dominante 
diversiteitdiscours 
buiten 
beeld 
gehouden 
worden, 
blijven 
thematiseren 
in 
haar 
vorming.

→ Het 
ideologisch 
debat 
over 
verschillende 
samenlevingsmodellen 
helpen 
verhelderen:
 Motief 
wil
 deelnemers 
meer
 inzicht 
geven 
in 
de 
ideologische 
gronden 
van 
assimilatie‐, 
integratie‐, 
segregatie‐ 
en 
onderhandelingsmodellen.

→ Een
 actief
 pluralistische
 houding
 hanteren:
 Motief
 wil
 deelnemers
 ertoe
 aanzetten
 om
 levensbeschouwelijke
 verschillen
 te
 erkennen
 en
 ernstig
 te
 nemen,
 te
 zoeken
 naar
 gemeenschappelijke
 vragen
 en
 belangen
 en
 te
 onderhandelen
 over 
oplossingen 
voor 
concrete
 maatschappelijke
 vraagstukken.

Aandachtspunten op het vlak van duurzaamheid en ecologie

→ Creëren
 van
 een
 ‘nieuwe
 wij’
 omtrent
 duurzaamheid:
 vanuit
 levensbeschouwingen
 worden
 heel
 wat
 handvaten
 aangereikt
 om 
tot 
een 
andere
 verhouding 
tot 
de 
natuur 
te 
komen. 
Motief 
wil 
dit
 in 
haar 
vorming
 thematiseren 
en
 mogelijke 
bondgenootschappen 
in 
beeld 
brengen.

→ Stimuleren
 van
 het
 maatschappelijke
 debat
 over
 verhouding
 mens
 en
 natuur:
 Motief
 wil
 bij
 deelnemers
 de
 bewustwording 
omtrent 
eigen 
en 
collectieve 
consumptiepatronen 
stimuleren.